سایت جـامع آستـان وصـال شامل بـخش های شعر , روایت تـاریخی , آمـوزش مداحی , کتـاب , شعـر و مقـتل , آمـوزش قرآن شهید و شهادت , نرم افزارهای مذهبی , رسانه صوتی و تصویری , احادیث , منویـات بزرگان...

زبانحال امام صادق علیه‌السلام قبل از شهادت

شاعر : قاسم نعمتی
نوع شعر : مدح و مرثیه
وزن شعر : مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن
قالب شعر : غزل

اگر چه بر همه عـالم گـره گشا بودم            میـان مـوج مصیـبـات مـبـتـلا بـودم

همیشه غفلت اصحاب دردِسر ساز است            به وقت فـتنه چه بی یار و آشنا بودم


کنـار منـبـر من مکـتب جـدیـد زدند            در آن غبار زمان چشمۀ هُـدی بودم

حیققت همه قرآن میان قلب من است            منـم که بر هـمۀ خـلـق رهـنـما بودم

همیـن که شعـلۀ آتش به خانه‌ام افـتاد            نفـس نفـس زدم و یاد خـیـمه‌ها بودم

شبی که از همه سو ریختند در خانه            فقـط به یـاد غـریـبیِ مـرتـضی بودم

اگرچه شکر خدا دختری نسوخت ولی            به یـاد شــام غـریـبـان کـربـلا بـودم

سرم برهنه، شبانه کسی ندید چه شد            به یـاد شام و نـظرهای بی‌حـیا بودم

کمی ز روضۀ گـودال بر سـرم آمد            به گیـسوان پریشان چو در نوا بودم

نخورد یک نوک نیزه به پیکـرم اما            بـه یـاد قـاری بـالای نـیـزه‌هـا بـودم

نقد و بررسی

ابیات زیر به جهت تطبیق بیشتر شعر به اصل روایت تغییر داده شد؛ موضوع آتش زدن خانه امام که مرحوم کلینی در صفحۀ ۴۷۳ جلد اول اصول کافی و دیگر مورخین نیز از ایشان آن را نقل می‌کند در مدینه اتفاق افتاده است و حضرت آن را با پا خاموش کرده و میفرمایند من فرزند ابراهیم خلیل الرحمان هستم، و هیچ ارتباطی نیز با داستان احضار حضرت که در بغداد اتفاق افتاده ندارد لذا حواشی نقل شده برای این روایت صحیح نیست و در هیچ کتاب معتبری هم نیامده است؛ ضمنا هجوم به منزل امام از همه سو نبوده است بلکه توسط محمدبن منصور و از سر دیوار خانه بوده است



همیـن که شعـلۀ آتش به دامـنم افـتاد            نفـس نفـس زدم و یاد خـیـمه‌ها بودم



شبی که از همه سو ریختند در خانه            فقـط به یـاد غـریـبیِ مـرتـضی بودم



ابیات زیر به دلیل مغایرت با روایات معتبر حذف شد؛ موضوع احضار امام توسط منصور ملعون و ابن ربیع که سید بن طاوس در صفحۀ ۱۹۲ مهج الدعوات علامه مجلسی در بحارالأنوار ج ۴۷ ص ۱۹۵ شیخ عباس قمی در منتهی الآمال ص ج ۲ ص ۱۳۹۳؛ مقتل معصومین ج ۳ ص ۱۹۹ و دیگر علما و مورخین آن را روایت کرده اند مدتها قبل از شهادت امام و در شهر بغداد اتفاق افتاده است نه در مدینه؛ و مطالبی همچون سجاده کشیدن از زیر پای امام، شکسته شدن نماز، تازیانه زدن؛ به زمین افتادن؛ پیچیدن امامه به دور گردن امام علیه السلام و دشنام ابن ربیع به حضرت زهرا نادرست است و مغایر این روایت معتبر است؛ جهت آگاهی بیشتر از اصل روایات معتبر به قسمت روایات تاریخی همین سایت مراجعه نموده و یا در همین جا کلیک فرمائید.



قیام داشـتم و ناگـهـان زمین خـوردم            سحر که غـرق مناجات با خدا بودم



در آستانۀ در صورتم به جایی خورد            اسیـر ضـربـۀ سـیـلیِ بـی‌هـوا بـودم



میـان کـوچـۀ بـاریـک گـیـر افـتـادم            شبیه مادر خود زیرِ دست و پا بودم